کسب و کارهای نوپا مورد توجه عملی دولت نیست

تجارت نیوز - به نظر می رسد حضور فعالانه نخبگان اقتصادی، برنامه ریزی منسجم و ایجاد فضای سرمایه گذاری مطمئن در عرصه تولید داخلی در کنار حمایت های همه جانبه از تولیدکنندگان می تواند تحقق بخش اهداف اقتصادی دولت باشد.

از طرفی دیگر باید مشوق هایی برای تولیدکنندگان ایجاد شود تا با انگیزه بیشتری در عرصه تولید داخلی فعالیت کنند. باید اجازه ورود  فرهیختگان و نخبگان را به  اقتصاد کشور بدهیم و با ایجاد کسب و کارهای نوپا ضمن افرایش اشتغال زایی فرصت هایی را ایجاد کنیم تا از دانش و  نیروی جوان کشور استفاده بهینه شود. مساله ای که هنوز دولت توجه خاصی به آن نکرده است و به نظر می رسد هنوز فاصله زیادی تا رسیدن به این مهم داریم.

در حالی که معاونت علمی و فناوری رییس جمهور طی چهار سال گذشته خبر از حمایت نخبگان و بازگشت نخبگان به کشور می دهد، در اصل مشخص می شود نه تنها نخبه ای به کشور بازنمی گردد بلکه اندک نخبه ای هم که در کشور هستند یا قصد رفتن کرده اند یا در انتظار فرصت مناسبی هستند تا کشور مقصد را  مشخص کنند و برای همیشه از ایران بروند.

باقر بحری، عضو شورای مرکزی سازمان نظام صنفی رایانه ای کشور با بیان اینکه حدود ۶ ماه از نامگذاری سال ۹۶ درخصوص «اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال » می گذرد و هنوز حوزه آی سی تی کشور در این خصوص هدف و برنامه مشخصی ندارد، افزود: یکی از مهم ترین دغدغه ها در حوزه ICT اشتغال است، حوزه ای که در آن تحصیل کرده های فراوانی وجود دارد ولی به دلیل نبود سرمایه و فرصت های شغلی مناسب  دارای افراد بیکار زیادی است.

وی گفت: باید بتوان با برنامه های مشخص و هدف گذاری های کوتاه و سرمایه اندک بهترین استفاده را برای اشتغال زایی این افراد ایجاد کرد. با رویکرد به شعار امسال می توان اقدام به راه اندازی کسب و کارهای نوپا در حوزه ICT کرد و اشتغال زایی ایجاد کرد، مساله ای که دولت باید به آن بپردازد.

وی بیان کرد: کسب و کارهای نوپا و استارت آپ ها، چند سالی است که در کشور رونق گرفته است، کسب وکارهایی که نیاز به سرمایه هنگفت ندارد، به عنوان مثال وقتی دولت پهنای باند اینترنت را تغییر داد، با این رویکرد بسیار کوچک چه شغل ها و کسب وکارهایی که راه اندازی نشد، بسیاری از شغل ها بر بستر اینترنت شکل گرفت، شغل هایی که توانست افراد تحصیل کرده و با دانش را در این عرصه وارد بازار کار کند.

وی گفت: در حال حاضر در رشته ICT و فناوری شاهد کسب وکارهایی هستیم که نه تنها سرمایه چندانی نیاز ندارد بلکه با تخصص این افراد بسیاری از مسایل و مشکلات حل شده است. افرادی که با دانش و نوآوری و خلاقیت اقدام به تولید شغل و ایجاد ارزش افزوده در کشور کرده اند.

وی در پاسخ به این سوال که چرا برای کسب و کارهای نوپا در حوزه ICT نیاز به سرمایه هنگفت نیست گفت: یک سرمایه گذار برای ایجاد اشتغال و رسیدن به هدف خود باید اقدام به سرمایه گذاری کلان کند، سرمایه هایی که در بخش های مختلف بسته به نوع فعالیتی که صورت می گیرد متفاوت است. به عنوان مثال در بخش صنعت یا کشاورزی برای ایجاد اشتغال و رسیدن به سود باید سرمایه اولیه که سرمایه گذاری انجام می دهد به قدری باشد که بعد از طی شدن مسیر درست پس از چند سال به سودآوری برسد، حال اینکه در عرصه ICT این سرمایه گذاری بسیار کمتر و بازگشت سود بسیار سریع تر است.

وی گفت: به عنوان مثال یک گروه استارت آپی اقدام به تولید یا خدمت ارزش افزوده می کند، خدمتی که نیاز به سرمایه هنگفت ندارد، چرا که دانش خلاقیت باعث ایجاد این کار شده است به همین دلیل است که می گوییم در حوزه آی سی تی نیاز به سرمایه هنگفت مانند سایر بخش ها نیاز نیست.

بحری با بیان اینکه متاسفانه یکی از مشکلات پیش رو با کسب و کارهای نوپا برخوردهای غیرمسوولانه و اشتباه است، گفت: بسیاری از این کسب وکارها که می توانند خدمت های خوبی را به افراد جامعه ارایه بدهند،  به دلیل همین برخوردهای غیرمسوولانه و اشتباه از بین رفته است. بسیاری از این افراد کسب وکار راه اندازی کرده اند و با اشتغال زایی بالا در این عرصه گام های خوبی برداشته اند ولی رفتارهای  اشتباه باعث به هدر رفتن این سرمایه ها شده است.

عضو شورای مرکزی سازمان نظام صنفی رایانه ای کشور تصریح کرد: بسیاری از مواقع مسوولان، راه اندازی این کسب وکارها را نه تنها فرصت نمی دانند بلکه آن را تهدیدی جدی تلقی می کنند و با قدرتی که دارند باعث از بین رفتن فرصت های شغلی ایجاد شده می شوند.

وی گفت: جوانی که با دست خالی و با کمترین هزینه شغل ایجاد کرده و چند نفر دیگر را سرکار آورده است نه تنها تشویق نمی شود بلکه به دلیل نداشتن مجوز و… از آن شکایت می شود. انگیزه و شور و شوق فرد از بین می رود و این مسایل تنها نمونه کوچکی از مشکلات کسب و کارهای نوپاست.

وی در پاسخ به این سوال که آیا مسوولان دولتی در راستای حمایت از کسب وکارهای نوپا تا کنون فعالیتی انجام داده اند،گفت: مسوولان دولتی حرف های قشنگی در این باره می زنند، حرف هایی که فقط زده می شود و هیچ جدیتی برای عملی شدن آن وجود ندارد. هر روز یک مسوول از کسب و کارهای نوپا صحبت می کند و آن را در راستای اجرایی شدن شعار سال ۹۶ مهم  می داند ولی این صحبت ها فقط در حد حرف باقی می ماند. به واقع می توان گفت که دولت باید جسارت بیشتری را برای اجرایی شدن کسب و کارهای نوپا به خرج دهد.

وی در ادامه به تعلل درباره تدوین یک قانون مدون در خصوص کسب و کارهای نوپا پرداخت و گفت: تدوین این قانون چندین بار از سوی مسوولان عنوان شده ولی تاکنون دستورالعمل یا قانون مصوبی  از سوی دولت ارایه نشده است.

در هر حال به نظر می رسد بخش خصوصی همچنان معتقد است که دولت آن طور که باید در راستای حمایت از کسب و کارهای نوپا طی این چندین سال قدم برنداشته است.

برخی قوانین دست و پاگیر و برخی محدودیت ها باعث از بین رفتن فرصت های شغلی و حتی فرار نخبگان شده است و این در حالی است که طبق گفته کارشناسان در حوزه آی سی تی بسیار راحت تر از حوزه های دیگر می توان شغل ایجاد کرد به شرط آنکه دولت با این افراد خلاق همسو باشد. از سوی دیگر دولت باید بسترهای لازم را به گونه ای فراهم کند تا نخبگان بر سر دوراهی ماندن یا رفتن قرار نگیرند.